Portugese cataplana
In Portugal weten ze van simpele ingrediënten de heerlijkste gerechten te maken. Niet gek als je weet dat het gemiddelde inkomen daar ongeveer 4 keer zo laag ligt als in ons welvarende land. Gelukkig weten de Portugezen daar prima mee om te gaan. En dus verbouwen zij zelf hun groente, rapen ze zelf hun mosselen en schelpjes en vangen ze zelf hun vis. En maken ze heerlijke cataplana met restjes vis, vlees en groente.
Een hardwerkende agent verdient in Portugal zo’n 500 euro per maand. En in de horeca moet je blij zijn met 2,5 euro per uur. Natuurlijk moet je zuinig boodschappen doen met zo’n laag inkomen. Maar daar komt nog eens het (voor ons Hollanders) wat vreemde belastingsysteem bovenop. Voor onbewerkte goederen betalen zij namelijk 6%, voor bewerkte goederen 23%. Daarom dus fruit uit de tuin voor zelfgemaakte jam, bloem en eieren voor homemade pasta en grote stukken vlees voor de beste hamburgers. En dat is precies wat ik enorm kan waarderen. Zelf maken voor de lekkerste smaken!
Slimme jongens
Restjes worden nooit weggegooid, maar creatief verwerkt in grote stoofpotten met konijn, varkensvlees en lam. Of in de, in de Algarve, zo geliefde cataplana. De cataplana is een typische Portugese stoompan, een soort dubbele wok, geschikt voor op vuur. Kopen van buiten, tin van binnen en hermetisch af te sluiten. De naam cataplana staat zowel voor het gerecht, waarin vlees en schelpdieren worden gecombineerd, maar ook voor het kooktoestel. Je kunt er perfect in bakken door zijn bolle vorm, en vervolgens stomen onder druk doordat hij helemaal dicht is. Gerechten worden supersnel gaar en alle smaken blijven perfect behouden. Slimme jongens die Portugezen!
Portugese omaatjes
De variaties zijn oneindig. Er zijn even veel cataplana-recepten als er Portugese omaatjes zijn. Veel voorkomende ingrediënten zijn gerookte ham/bacon, verse schaal- en schelpdieren en vis, tomaten, paprika, piripiri en koriander: de ware smaak van de Algarve.
Aantjes en oentjes
Mijn persoonlijke favoriet is de versie met schaaldieren en schelpjes, zoveel mogelijk verschillende soorten door elkaar. Grote en kleine garnalen, mosselen, scheermesjes, vongole, kokkels (of zoals mijn Zeeuwse familie ze altijd noemt ‘aantjes en oentjes’). Ook al is een cataplana fijn om te hebben, en ziet het er mooi uit in je keuken, een goed sluitende pan met deksel werkt net zo goed voor dit recept.
Samenwerken?
Meer zien van mijn culinaire en culturele werk? Bekijk mijn portfolio.
Op je lijstje
- 1 kg schelpdieren (mosselen, kokkels, venusschelpen)
- 0,5 kg schaaldieren (krab, garnalen)
- 3 eetlepels extra virgine olijfolie
- 1 grote ui, gepeld en in ringen gesneden
- 4 teentjes knoflook, gepeld en in plakjes gesneden
- 4 dikke plakken gerookte luchtgedroogde presunto (ham), in blokjes gesneden (eventueel te vervangen door bacon of andere gerookte ham)
- ca. 1 1/4 dl droge witte wijn
- 5 verse tomaten
- 1 groene paprika, 1 rode paprika, ontzaad en in reepjes gesneden
- 1-2 piripiripepers (of naar eigen smaak), ontzaad en in reepjes gesneden
- handvol grofgehakte koriander
Aan de slag
Was de schelpdieren zorgvuldig onder koud stromend water, zet ze daarna in de week in lichtgezouten water, zodat ze zich vol kunnen zuigen. Ververs het lichtgezouten water een paar keer. Gooi de exemplaren weg die open zijn. Ook degene die zich niet sluiten als je er met een mes op tikt.
Verhit de olijfolie in een cataplana (of in een stoof- of braadpan met dikke bodem). Fruit de ui en knoflook op een zacht vuur tot ze zacht en goudbruin zijn. Voeg de ham toe en bak rondom bruin. Voeg de witte wijn toe, daarna de tomaten, paprika en piripiri, en de koriander.
Breng het geheel aan de kook en laat het vocht iets inkoken. Breng het op smaak met zout en zwarte peper.
Voeg dan de schelpdieren toe. Sluit, als je een cataplana gebruikt, die luchtdicht af. Gebruik je een stoof- of braadpan, leg er dan een deksel op. Laat flink doorkoken gedurende 5-10 minuten of tot de schelpdieren allemaal open zijn. Strooi er nog wat verse koriander over voor de kleur en geur.
Tip!
Eet er vers zuurdesembrood bij, om in de heerlijke saus te dippen. En drink er een koele kruidige vinho verde bij, zoals Quinta da Avelada.
Kennismaken? Vind ik leuk! Zet jij de koffie, bak ik de taart.
ONTDEK CULICULTUUR.COM
